OP ZOEK NAAR DE HEILIGE GRAAL

Dit proefschrift geeft een helder overzicht van de belangrijkste grondrechtelijke, civielrechtelijke en fiscale aspecten van religieuze, spirituele en levensbeschouwelijke algemeen nut beogende instellingen (anbi#s). In deze titel wordt niet alleenonderzocht of er een verschil is in fiscale behandeling tussen deze anbi#s onderling, maar ook tussen deze anbi#s en overige anbi#s en zo ja, of daar een objectieve en redelijke rechtvaardiging voor bestaat. Onze samenleving wordt steeds pluriformer. Naast de traditionele religieuze en levensbeschouwelijke organisaties komen er in Nederland steeds meer nieuwe religieuze, spirituele en levensbeschouwelijke bewegingen bij. Is ook voor deze gemeenschappen de status van algemeen nut beogende instellingen (anbi) weggelegd? Hoe gaat de Belastingdienst en de rechter in dit verband om met het spanningsveld tussen particulier belang en het algemeen nut? En hoe zit het met spirituele gemeenschappen die in de coronatijd de rechtsvorm kerkgenootschap kozen, omdat voor kerkgenootschappen versoepelde maatregelen golden? Staat deze rechtsvorm, die bedoeld is voor geloofsgemeenschappen, ook voor spirituele bewegingen open? In Op zoek naar de heilige graal onderzoekt Mitra Tydeman of er een verschil is in fiscale behandeling tussen verschillende anbi#s en zo ja, of daar een objectieve en redelijke rechtvaardiging voor bestaat. Dit proefschrift is het eerste integrale onderzoek naar de juridische status en fiscale rechtspositie van religieuze, spirituele en levensbeschouwelijke anbi#s, waarbij tevens een vergelijking wordt gemaakt met de juridische status en fiscale rechtspositie van andere anbi#s. Daarnaast vergelijkt de auteur de civielrechtelijke aspecten van de drie rechtsvormen; stichting, vereniging en kerkgenootschap. Deze publicatie bevat een uitgebreid overzicht van juridische en niet- juridische definities van religie, spiritualiteit en levensbeschouwing. Voor de juridische definities onderzoekt de auteur universele, Europeseen nationale rechtsbronnen. Daarnaast wordt het onderwerp zowel vanuit fiscale, als vanuit civielrechtelijke en grondrechtelijke invalshoek benaderd. Verder wordt aandacht besteed aan het maatschappelijke en historische perspectief van het algemeen nut van religie, spiritualiteit en levensbeschouwing met gebruikmaking van de hulpdisciplines filosofie, sociologie en geschiedenis. Op zoek naar de heilige graal is bedoeld voor iedereen die meer wil weten van de juridische aspecten die spelen bij religieuze, spirituele en levensbeschouwelijke anbi#s. Dit proefschrift dient als belangrijk naslagwerk voor praktijkjuristen zoals advocaten, notarissen, overheidsjuristen, maar ook voor (koepelorganisaties van) anbi#s en in het bijzonder voor (koepel)organisaties die opereren op het gebied van religie, spiritualiteit en levensbeschouwing. Daarnaast is de titel zeer waardevol voor professionals en vrijwilligers die werken bij religieuze, spirituele en levensbeschouwelijke anbi#s.