ZUIVELFABRIEKEN IN FRIESLAND

In Friesland zijn sinds het einde van de negentiende eeuw meer dan 160 zuivelfabrieken gebouwd. Ruim een derde van de dorpen en steden had zo''n fabriek. Net als de kerk werd de zuivelfabriek een sociaal referentiepunt, een plek die de mensen in en rondom dorp of stad verenigde in een gemeenschappelijke activiteit, namelijk het maken van boter en kaas.

Van al die oude zuivelfabrieken zijn nog slechts enkele in bedrijf, en meer dan honderd zijn er - soms gedeeltelijk - afgebroken. Zuivelfabrieken in Friesland geeft voor het eerst een compleet en rijk geillustreerd overzicht van deze fabrieken en hun geschiedenis.

In Zuivelfabrieken in Friesland plaatst historicus Marijn Molema de komst en ontwikkeling van de Friese zuivelfabrieken in een bredere, maatschappelijke context. Architectuurkenner Peter Karstkarel behandelt in het tweede deel de zuivelfabrieken alfabetisch per plaats. Hij gaat daarbij in op ontstaan, geschiedenis en architectonische kenmerken van zowel de fabriek als de directeurswoning.

De basis voor dit standaardwerk is de collectie van Robert Visser, die al zo''n dertig jaar alles verzamelt wat ook maar enigszins te maken heeft met zuivelfabrieken en industriele processen die daarin plaatsvonden. Een unieke collectie die in dit boek is vastgelegd.